Congo

Dit is waar ons chocolade avontuur is begonnen. In een van de meest belangrijke ecosystemen van de wereld: het Virunga National Park aan de grens tot Uganda. Niet alleen een belangrijk ecosysteem, maar ook de plek waar de helft van de nog resterende berggorilla’s leeft. Hun leefruimte wordt ook bedreigd door de ontbossing.

De cacao is een bron van inkomsten voor de boeren in de regio waar wij nauw mee samenwerken. Daardoor is ontbossing niet meer nodig, blijft het ‘Virunga National Park’ intact en het laatste leefgebied van de berggorilla’s beschermd.

De meerprijs die we voor de cacao betalen wordt gebruikt om mensen lokaal toegang tot medische zorg te geven. Recent is een universiteit geopend waar boeren training en begeleiding bij het aanleggen en beheren van de plantages, het fermenteren en drogen van de cacao krijgen. Dit wordt gedaan via de ‘Farmer Field Schools’ waarbij kennis wordt gedeeld en onderlinge samenwerking wordt bevorderd.

En vergeet niet: onze chocola is biologisch. Dat betekent dat er geen pesticides gesproeid mogen worden. Het sproeien van pesticiden gebeurt vaak in Africa, vooral in West Ghana en Ivoorkust, en het wordt gedaan door kinderen, volgens de UN een van de ergste vormen van kinderarbeid. Let dus altijd goed op dat je biologische chocola koopt.

Elke hap vergroot de impact: shop hier de Congo repen.

Peru

Langs de oevers van de rivier Cenepa en Rio Santiago in het Amazone Regenwoud wordt onze biologische Fairtrade cacao verbouwd door de Awajún. De Awajún gemeenschap telt meer dan 65.000 mensen en leeft traditioneel van de slash en burn landbouw, dat wil zeggen ontbossing. Door de groeiende populatie neemt de druk op het bos toe. 

Zij zijn lid van de coöperatie NorAndino, een organisatie met ongeveer 5000 leden waaronder 1800 cacaoboeren, verdeeld over het Noorden van Peru. Ook in het Amazone regenwoud geldt: ontbossing is een bron van inkomen, cacao is een alternatief daarvoor en vervangt ontbossing als bron van inkomsten. Het verminderd de noodzaak voor “slash and burn” landbouw waardoor het voortbestaan van het regenwoud verzekerd is.

Naast de bescherming van het Amazone regenwoud werken wij met NorAndino aan een heel bijzonder project. Samen met hen hebben wij daar een echte chocoladefabriek gebouwd, hun eigen cacaofabriek met een moderne productielijn. Zo kunnen de boeren daar zelf chocolade maken en een actief onderdeel van de cacaoketen zijn.

Julio Peña Cordoba uit Bajo Charanal, Piura, Peru:

‘Doordat we onze eigen, moderne chocoladefabriek hebben, kunnen wij – als cacaoboeren – voor het eerst óók chocolademaker worden. Zo bouwen we aan een sterkere positie in de cacao-industrie. Dat geeft ons grote kansen voor de toekomst.’

Elke hap vergroot de impact: shop hier de Peru repen.

Colombia

De Sierra Nevada de Santa Marta is een van de meest belangrijke ecosystemen die we hebben en is de hoogste bergketen in het deel van Colombia waar onze heerlijke criollo cacao vandaan komt.

 Het herbergt een unieke biodiversiteit en is van grote waarde voor lokale gemeenschappen zoals de Arhuaco stam. Hier komt de heerlijke criollo cacao vandaan.

Door de cacao aanplant aan de randen van het park wordt het landschap intact gehouden en hersteld. Er ontstaat een buffer-zone rondom het beschermde nationale park. De biologische teelt technieken en het planten van schaduwbomen dragen bij aan een betere bodemkwaliteit.

De bonen van de hoogwaardige Criollo cacao hebben een mooie, rijke en complexe smaak. 

In het natuurreservaat Sierra Nevada de Santa Marta werd van oorsprong veel koffie verbouwd. Vrouwen runnen sinds de burgeroorlog de koffie coöperatie CooAgroNevada. Vanaf 2016 hebben we bij hen bijzondere biologische koffie ingekocht. Die afhankelijkheid van koffie was een risico.

De boeren zochten hulp om hun activiteiten uit te breiden. In overleg met Stichting Progreso deed de coöperatie onderzoek naar cacaobomen en wat bleek: de inheemse (hoogwaardige) Criollo cacao groeit nog steeds in de achtertuinen van boeren in de Colombiaanse Sierra Nevada.

Inmiddels verbouwen ze koffie én cacao. Allebei biologisch. De cacao nemen we af voor een eerlijke prijs. Daardoor hebben de boeren meer zekerheid. Samen met de vrouwen boerencoöperatie Cooagronevada  waar meer dan 5000 boerinnen bij zijn aangesloten creëren wij de bufferzones rondom het regenwoud met cacaobomen om ontbossing overbodig te maken.

Elke hap vergroot de impact: shop hier de Colombia repen.

Dominicaanse Republiek

Dit is waar onze iconische repen met het zeilschip vandaan komen, en natuurlijk de zeiltjes. En waarom staat er een zeilschip op de verpakking? Omdat de cacaobonen aan boord van de legendarische Tres Hombres helemaal op windkracht 4-6 maanden lang naar Amsterdam worden gezeild. In Amsterdam worden de cacaobonen trouwens op zonne-energie verder verwerkt. Cacao groeit niet in Europa, dus het transport met containerschepen heeft altijd een heuse CO2 footprint. Door de ligging van de dominicaanse republiek en de helden van de Tres Hombres bemanning kunnen wij dus de meest duurzame chocola produceren, uitstootvrij. 

Elke hap vergroot de impact: shop hier de Dom.Rep. repen.

Zoals je ziet, kent elke regio haar eigen behoeftes en omstandigheden. En in elke regio zorgen wij naast de impact voor de natuur en het klimaat ook voor de mensen en dat ze een leefbaar inkomen verdienen. Maar wat in alle regio’s waar cacao groeit geldt is dat het behoud van het regenwoud en het tegengaan van ontbossing de grootste prioriteit moet krijgen.

De discussie over een eerlijke prijs voor cacaoboeren zet zich voort. Iets dat ons goed stemt.

Na de reactie van frank&fair op onze kritiek op de ‘eerlijke prijs’ van Fairtrade in het Parool afgelopen week, plaatst de krant vandaag de uitleg van onze uitlating. (Eerder deze week ook al op onze website te lezen). Ook Fairtrade Nederland liet van zich horen en kwam met een uitgebreid artikel om hun standpunt rond een eerlijke prijs te onderbouwen.

Hierin bevestigen ook zij dat de minimumprijs absoluut omhoog moet naar een Living Income voor de cacaoboeren. Daar zijn we het gelukkig roerend over eens. De stap om daar te komen is voor Fairtrade niet zomaar gezet. Maar om daar zo snel mogelijk te komen, denken we zeker graag met ze mee! Als het gaat om het delen van onze ervaringen over het vaststellen en invoeren van een Living Income kan Fairtrade absoluut op ons rekenen. En houden we jullie natuurlijk op de hoogte.

Fijne Pasen! Hopelijk wel met een eerlijk paaseitje erbij.

Afgelopen week stond er een mooi stuk over onze bean-to-bar chocoladefabriek in het Parool. Een stuk met kritische uitspraken die al snel discussie over de aanpak van Fairtrade losmaakte. En dat is goed!

In de reactie ‘Kritiek op Fairtrade keurmerk een misverstand’ wordt terecht opgemerkt dat Fairtrade meer inhoudt dan alleen een premie. Dat het een beweging is die hard werkt om de situatie voor lokale producenten op meerdere vlakken te verbeteren. Het is dan ook niet onze bedoeling iets anders te suggereren, want we zijn het er allemaal over eens dat het beter moet en beter kan in de cacaoketen.

Maar kritisch op de Fairtrade prijs & premie, dat zijn we wel. Hieronder leggen we graag uit waarom dat is.

Fairtrade minimum prijs
In 1994 is het Fairtrade model gestart voor cacao en chocolade. Fairtrade werkt volgens het kernprincipe van een betaling van een “faire” (eerlijke) prijs voor grondstoffen. In 1994 is destijds de minimum prijs gesteld op $1800 per 1000 kg (1 MT) cacao. Daarnaast wordt er een premie betaald van $200 die in tact blijft wanneer de wereldmarkt prijs boven de Fairtrade minimum prijs komt. In 2012 is deze minimum prijs opgehoogd naar $2000 per 1000 kg cacao en de premie is $200.

Bij de oprichting van het Fairtrade cacao programma was de prijs van $1800/MT misschien een eerlijk prijs. Inmiddels zijn we 23 jaar verder. Een prijsverhoging van $1800 naar een minimum van $2000 in deze periode staat niet in verhouding met de realiteit in productielanden. De inflatie in deze landen is namelijk stevig.

Als we een gemiddelde jaarlijkse prijsaanpassing van 2,5% per jaar zouden toepassen (op de in 1994 vastgestelde minimumprijs) zou de minimumprijs op dit moment $3200/MT bedragen. Onze conclusie is dan ook dat de cacaoprijs in reële termen eigenlijk alleen maar omlaag is gegaan en dat de Fairtrade minimumprijs in reële termen dus ook alleen maar lager is geworden. Met alle ernstige gevolgen van dien (kinderarbeid, bodemuitputting, etc.).

Wat is een eerlijke prijs?
Onze vraag is in hoeverre de huidige minimum prijs voor Fairtrade cacao een “faire” of eerlijke prijs is? Je zou verwachten dat een eerlijke prijs ervoor zorgt dat een cacaoboer in staat moet zijn om in zijn primaire levensonderhoud te kunnen voorzien (oftewel eten, onderdak, scholing en een deel plantage onderhoud). De realiteit staat hier helaas nog zeer ver vanaf.

Een dergelijke aanpak die dat wil garanderen bestaat. Deze heet “Living Income” (de naam zegt het al). Deze is omschreven in de Cacaobarometer 2015. Wij zouden ervoor willen pleiten dat de Fairtrade minimum prijs een Living Income garandeert voor de boeren die aan het systeem meedoen.

Wij proberen dit principe in onze samenwerking met de boeren toe te passen en zijn zeer bereid onze observaties en ervaring te delen. Uiteindelijk streven we allemaal naar een chocolade sector waar iedereen blij van wordt inclusief de boeren!